1. Một số thông tin cần biết về cây sầu riêng

• Sầu riêng thuộc cây thân gỗ, có tán thưa. Khi trưởng thành cây sầu riêng cao từ 25 đến 30 mét.
• Sầu riêng thuộc cây nhiệt đới. Vì thế nhiệt độ thích hợp nhất để sầu riêng phát triển là từ 22 đến 30 độ C.
• Sầu riêng ưa ẩm nhưng không chịu được nước ngập. Vì thế, việc trồng sầu riêng cần tránh nơi ngập nước. Còn về mùa khô phải đảm bảo đủ nước tưới.
• Sầu riêng trồng tốt nhất trên đất thịt pha cát, đất bazan, đất phù sa. Ở mộ số loại đất khác vẫn trồng được nhưng cần đảm bảo đủ dinh dưỡng.
• Cây sầu riêng có rễ ăn sâu đến 9 mét, tuy nhiên loài cây này vẫn dễ bị bật gốc. Nếu bà con trồng ở vùng có bão cần có thêm hệ thống chống đỡ cho cây.
• Sầu riêng trồng thường cần 3 đến 4 năm mới cho ra trái. 

2. Hướng dẫn cách nhân giống sầu riêng đúng chuẩn nhất

Trước khi tìm hiểu cách trồng sầu riêng mời bà con cùng điểm qua một số cách để nhân giống sầu riêng đúng chuẩn hiện nay.

2.1. Nhân giống sầu riêng bằng phương pháp ươm hạt

Ươm hạt (hay phương pháp hữu tính) là cách bà con dùng hạt sầu riêng để ươm thành cây non. Dưới đây là một số lưu ý trong quá trình ươm hạt sầu riêng:

• Chọn những quả sầu riêng cơm vàng, hạt to bụ bẫm, không sâu bệnh.
• Có thể ươm vào bầu hoặc gieo xuống các hố làm sẵn.
• Mỗi hố giao khoảng 2 đến 3 hạt sầu riêng. Khi cây lớn, bà con chỉ chọn 1 cây trên mỗi hố để phát triển tốt nhất.

Tuy nhiên với phương pháp trồng sầu riêng bằng hạt này thì bà con phải chờ 8 đến 10 năm cây mới bắt đầu ra trái.

2.2. Nhân giống sầu riêng bằng ghép cành chữ T, U

Ghép cành là phương pháp nhân giống vô tính. Với cách làm này sẽ cho cây con phát triển nhanh và thu hoạch sớm hơn. Các cách ghép cành như sau:

• Ở gốc ghép bà con dùng dao sắc tạo hình chữ U, T tùy ý. Lưu ý công đoạn này cần cẩn thận tránh chạm vào phần lõi gỗ. 
• Sau đó bà con dùng dao tách ở cây sầu riêng mẹ một mắt ghép bằng với vết vừa cắt. 
• Cuối cùng đặt mắt ghép vào gốc ghép và quấn chặt dây ni - lon là hoàn thành.

2.3. Nhân giống sầu riêng bằng tháp cành (ghép cành)

Hiện có có 2 phương pháp tháp cành chính là tháp nêm và tháp ngọn. 

• Với cách tháp nêm: Bà con dùng gốc tháo khoảng 3 đến 5 tháng tuổi. Riêng phần thân có đường kính từ 4 đến 5 cm. Cành chọn để ghép cần loại cành non, có màu xanh nhạt và đường kính khoảng 5 cm. Lưu ý thêm cần chọn cành mọc từ thân chính, cành chính là tốt nhất.
• Với tháp ngọn cần dùng tháp từ 2 đến 4 tháng tuổi. Ngoài ra trước ngày ghép cần chuẩn bị tháp ghép cỡ 20 ngày.

2.4. Nhân giống sầu riêng bằng cách chiết cành

Chiết cành là một phương pháp khá phổ biến. Tuy nhiên với cách nhân giống này bà con cần lư ý một vài điểm sau:

• Nên chiết cành sầu riêng vào mùa mưa.
• Chọn cành chiết loại cành khỏe, không bị sâu.
• Cành tốt nhất để chiết là giai đoạn cành non chuyển qua trưởng thành. Xem ở phần đọt chưa nở hết là tốt nhất.

Cách chiết cành sầu riêng như sau:

• Chỗ khoanh vỏ chiết cần cách ngọn cành cỡ 70 cm.
• Dùng dao sắc khoảng một đoạn võ cỡ 6 đến 9 cm (tùy vào kích thước cành để điều chỉnh).
• Loại bỏ phần nhầy ở vết cắt. Lưu ý bước này cần cẩn thận tránh làm tổn thương cật gỗ bên trong sẽ khiến cành bị thối.
• Dùng bùn, xơ dừa… để bạo thành bầu to bao quanh chỗ chiết.
• Dùng ni-lon để bọc kín lại.
• Với ngày mưa thì không cần tưới nước. Tuy nhiên với mùa nắng bà con cần tưới nước cho bầu cành chiết. 

  

3. Cách trồng sầu riêng hiệu quả nhất

 Để trồng sầu riêng phát triển tốt, bà con cần chọn cây giống khỏe, thân mập mạp. Ngoài ra, cần ưu tiên lựa cây giống thẳng, rễ tốt, có 3 cành trở lên, cây sầu riêng non phải cao từ 80 cm, đường kính 0,8 cm.

Mặt khác, trước khi trồng bà con cần đào hố, bón lót bằng phân hữu cơ, hữu cơ vị sinh khoảng 15 đến 20 ngày. Thời gian này cũng cần giữ ẩm cho hố.

Về mật độ, trồng sầu riêng cần thưa để cây phát triển tốt nhất. Nếu trồng nhiều mật độ chuẩn là 70 đến 100 cây sầu riêng 1 hecta. Trong đó mỗi cây cách nhau ít nhất 10 đến 12 mét.

Cách trồng sầu riêng chi tiết như sau:

• Trước khi đặt cây vào trồng nên đảo phân trong hố từ ngoài vào trong, trên xuống dưới. Mục đích của bước này là để phân được phân bố đều, cây phát triển mạnh khỏe hơn.
• Ở giữ hố bà con tạo một lỗ sâu khoảng cỡ gang tay (20 cm), với đường kính cỡ lớn hơn bầu ươm từ 1 đến 3 cm.
• Dùng kéo sắc tỉa bớt phần rễ cong, thừa. Sau đó nhẹ nhàng rạch bầu đất để không bị bể. Tiếp tục đặt bầu cây vào hố sao cho mặt bầu cao hơn miệng hố 3 cm. Tiến hành bỏ vỏ bầu nhẹ để tránh hư, đứt rễ. Ngoài ra, khi đặt bầu bà con nên để cây thẳng đứng.
• Phủ đất lên mô và nén chặt. Ngoài ra, do đặc tính riêng nên khi phủ đất bà con nên để miệng bầu cao hơn bên ngoài để tránh nước bị ứ gây thối rễ.
• Dùng cọ tre, gỗ… dài từ 1 đến 2 mét bao quanh tạo giá đỡ cho cây sầu riêng sau khi trồng.
• Tiến hành tưới nước nhẹ, giữ ẩm cho cây sầu riêng ngay sau khi trồng.
• Dùng rơm, lá cây khô phủ quanh cây cây sầu riêng non. Và dùng thêm lá chuối hoặc các loại lá to để che nắng nếu ở nơi khô hạn, nắng nhiều.

4. Cách bón phân và tưới nước sầu riêng hiệu quả

4.1. Thông tin về dinh dưỡng cây sầu riêng

Nhu cầu dinh dưỡng của cây sầu riêng thay đổi theo từng giai đoạn, từng loại thổ nhưỡng khác nhau. Chính vì thế, bà con cần căn cứ để điều chỉnh lượng phân bón thích hợp. Thông thường cây sầu riêng cần đủ đa, trung, vi lượng, trong đó cần nhiều nhất là kali.

• Đạm (N): Nếu thiếu đạm cây sầu riêng sẽ bị vàng lá, rụng lá. Ngược lại nếu thừa đạm sẽ khiến cây dễ bị sâu ăn, ít ra quả, hoặc quả rụng, quả nứt, quả không có gai…
• Lân (P): Cây sầu riêng thường cần ít lân. Tuy nhiên cũng cần bón vì nếu thiếu lân thì lá sầu riêng dễ xỉn màu. Ngược lại nếu bón quá nhiều lân sẽ khiến cây rụng lá, cành khô.
• Kali (K): Kali đặc biệt cần với cây sầu riêng khi ra quả. Nếu thời gian ra quả cây có đủ kali sẽ cho quả thơm, ngon, nhiều. Ngoài ra việc cung cấp đủ kali sẽ giúp cây chắc, không bị đổ hay bị khô, rụng lá.

Về phân bón cho cây sầu riêng, bà con nên dùng phân bón hữu cơ, hữu cơ vi sinh. Hai loại phân này sẽ giúp cây phát triển tốt, đất được cải tạo, vi sinh vật bên dưới phát triển, từ đó giúp tăng năng suất, quả được ngon hơn… 

Trong cách trồng sầu riêng bà còn nên không dùng phân bón vô cơ hay thuốc bảo vệ thực vật các loại. Vì loại phân này sẽ làm đất đai kiệt quệ, bạc màu, vi sinh vật bị tiêu diệt… Về lâu dài còn ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe người tiêu dùng.
 

4.2. Kỹ thuật bón phân cho cây sầu riêng

Sầu riêng là cây thân gỗ, tán rộng, rễ phát triển mạnh nên nhu cầu dinh dưỡng cao. Vì thế cây ăn quả này cần phân bón tương đối nhiều, ở các giai đoạn như sau:

Giai đoạn trồng mới: 

• Khi làm bồn thì bón lót 3 kg phân hữu cơ sinh học. Sau đó chờ 15 đến 20 ngày mới trồng cây con vào. Lưu ý thời gian chờ trồng cây này cần tưới nước giữ ẩm hố để phân phát huy tác dụng cao.

Giai đoạn sầu riêng tơ phát triển khoảng 1 đến 3 năm tuổi:

• Chia làm 6 lần bón (3 mùa nắng, 3 mùa mưa, mỗi lần cách nhau 2 tháng).
• Năm đầu: Dùng 6 đến 8 kg mỗi gốc chia làm 6 lần như trên. Bà con nhớ bón cách gốc 20 đến 30 cm và tưới đẫm nước nhé.
• Năm 2 và năm 3: Bón từ 8 đến 15 kg chia làm 6 lần như trên.

Giai đoạn sầu riêng ra trái:

• Giai đoạn này chia làm 4 lần bón.
• Lần 1 bón sau thu hoạch, tỉa cành bón khoảng 4 kg mỗi góc. Lưu ý bón xong phải tưới nước để phân ngấm giúp cây phục hồi cành lá trong thời gian ngắn.
• Lần 2 trước thời gian ra hoa 1 tháng. Lần này bón mỗi góc 4 kg để thúc ra hoa.
• Lần 3 khi hình thành trái sầu riêng nhỏ (cỡ trái chôm chôm). Mỗi lần bón 4 kg mỗi gốc giúp trái phát triển.
• Lần 4 bón 1 tháng trước khi thu hoạch để trái chín đẹp nhất.

Các giai đoạn sau cần tăng dần 10 đến 15 % phân bón cho cây sầu riêng. 

4.3.  Tưới nước cho sầu riêng ra sao

• Sầu riêng là loại cây ăn quả ưa đất ẩm nhưng dễ chết nếu ngập. Do đó việc tưới nước cho cây này cần được tính toán hợp lý.
• Với bà con trồng nhiều, ở nơi đất bằng không có độ dốc cần tạo hệ thống mương thoát nước. Mặt khác, mương này sẽ dùng làm nơi trữ nước khi mùa khô đến.
• Với cây sầu riêng mới trồng bà con cần tưới nước mỗi ngày để giữ ẩm. 
• Khi cây ra hoa khoảng 2 đến 3 ngày cần tưới nước một lần. Lưu ý lượng nước thời gian này nên giảm xuống vì nhu cầu tưới không cao.
• Với thời kỳ đậu quả, do cây sầu riêng cần nhiều nước nên bà con cần cung cấp đầy đủ để tránh rụng trái.
• Thời kỳ trái chín bà con cần giảm, tưới ít hơn để trái chín sớm, đều, đẹp.

5. Có nên thụ phân cho cây sầu riêng?

Trong cách trồng sầu riêng hiệu quả, việc chủ động thụ phấn cho cây sầu riêng sẽ tăng khả năng đậu trái, cho năng suất cao hơn. Cách thụ phấn cho sầu riêng như sau:

• Dụng cụ cần có: Dụng cụ đựng hoa gồm đĩa sứ hay nhựa được lau khô. Vải màn che phân, bút lông, bông gòn…
• Thời điểm thụ phấn sầu riêng: Khoảng 5 giờ chiều là tốt vì thời gian này sầu riêng nở hoa. Thời điểm lấy phấn hoa thích hợp là khoảng 7 giờ tối, vì thời gian này bao phấn trong nhị đực nở. Lưu ý thê, nếu không lấy phấn kịp trong 4 tiếng thì hoa sẽ rụng.
• Khi lấy phấn bà con nên lựa hoa khỏe, to nhất. Sau đó cắt các chùm hoa nhị đực cho vào đĩa rồi dùng vải màn trùm để nơi khô ráo.
• Thời điểm thụ phấn cho cây tốt nhất là khoảng 8 giờ đến 22 giờ tối. Lúc này bà con dùng bút lông hoặc bông gòn quét phấn hoa ở nhị đực cho vào nhụy. 
• Ngoài ra nếu trồng nhiều thì bà con nên trồng xen kẽ nhiều giống sầu riêng khác nhau. Việc này sẽ giúp thụ phấn chéo để tăng khả năng đậu trái. Lưu ý thêm, bà con cần tránh phun thuốc bảo vệ thực vật thời điểm ra hoa để thu hút côn trùng đến thụ phấn nhé.

  

6. Cách tỉa cành cho cây sầu riêng

• Cần loại bỏ các cành thừa, cành bị sâu, cành không cho trái… Việc làm này để tập trung dinh dưỡng cho các cành còn lại.
• Cần tỉa cành sao cho cây sầu riêng gồm có 1 thân chính, có khoảng 5 đến 6 cành cấp 1, tán mọc đều, cân đối nhất.
• Ngoài ra cũng cần tỉa các cành sát mặt đất (dưới 60 cm). 
• Khi cây cao 7 đến 8 mét thì nên cắt bỏ ngọn để giới hạn chiều cao của cây.
• Sau khi cắt và tỉa cành bà con cần vệ sinh bằng việc quét vôi, hoặc dùng băng keo ni - lon để vết cắt tránh sâu bệnh.

Như vậy, bài viết trên chúng tôi vừa hướng dẫn bà con cách trồng sầu riêng hiệu quả. Với hướng dẫn chi tiết đó chúng tôi hy vọng sẽ giúp bà con trồng được loại cây “dễ ghét dễ yêu” này trong khu vườn nhà mình. Chúc bà con thành công và hy vọng sớm nhận được những phản hồi!