Tìm hiểu về ngôn ngữ lập trình

Ngôn ngữ lập trình là gì?

Ngôn ngữ là một phương thức giao tiếp được con người chúng ta sử dụng hằng ngày để trao đổi, chia sẻ quan điểm hay ý kiến với nhau. Nếu bạn muốn dạy ai đó điều gì, bạn sẽ cần sử dụng ngôn ngữ để 2 người hiểu nhau.

Tương tự, ngôn ngữ lập trình là một ngôn ngữ máy tính được các lập trình viên/ nhà phát triển sử dụng nhằm giao tiếp với máy tính. Ngôn ngữ ở đây có thể hiểu là bất cứ ngôn ngữ lập trình nào từ C, C++, Java, Dart hay Python nhằm để thực hiện một tác vụ cụ thể.

3 cấp bậc của ngôn ngữ lập trình

Ngôn ngữ lập trình thương được chia ra thành 2 loại ngôn ngữ chính là ngôn ngữ bậc thấp và ngôn ngữ bậc cao. Nhưng vẫn có tồn tại ngôn ngữ bậc trung nằm giữa ngôn ngữ lập trình cao và ngôn ngữ lập trình thấp.

Ngôn ngữ lập trình bậc thấp – Low-level programming language

Đây là dạng ngôn ngữ phụ thuộc vào máy móc và chủ yếu chỉ bao gồm 2 ký tự 0 và 1. Ngôn ngữ này sẽ không cần phải có trình biên dịch để chạy và trực tiếp chạy trong hệ thống. ngôn ngữ lập trình bậc thấp được chia thành 2 loại:

• Ngôn ngữ máy – Machine Language
• Hợp ngữ – Assembly Language

Ngôn ngữ lập trình bậc trung – Middle-level programming language

Đây là ngôn ngữ lập trình trung gian nằm giữa ngôn ngữ lập trình bậc cao và ngôn ngữ lập trình bậc thấp hay còn được gọi là ngôn ngữ trung gian – intermediate programming language. Ngôn ngữ vừa thân thiện với người dùng vừa có thể giao tiếp gần với máy.

Ví dụ như: C, C++ là 2 ngôn ngữ trung gian điển hình.

Ngôn ngữ lập trình bậc cao – High-level programming language

Là dạng ngôn ngữ lập trình được thiết kế lại cho dễ đọc, hiểu, viết và dễ bảo trì nhằm để phát triển các phần mềm, chương trình ứng dụng hoặc website thân thiện với ngôn ngữ tự nhiên. Ngôn ngữ lập trình bậc cao sẽ cần phải có trình biên dịch dịch sang ngôn ngữ máy để máy hiểu.

Có 3 dạng chính trong ngôn ngữ lập trình bậc cao:

• ngôn ngữ hướng thủ tục – Procedural Oriented programming language
• ngôn ngữ hướng đối tượng – Object-Oriented Programming language
• ngôn ngữ tự nhiên – Natural language

Ứng dụng của ngôn ngữ lập trình trong đời sống

Phát triển phần mềm và ứng dụng

Đây là ứng dụng chính của ngôn ngữ lập trình. Từ những con chữ, các lập trình viên đã biến chúng trở thành những ứng dụng với giao diện thân thiện với người dùng như ngày nay. Ngay cả việc bạn đang đọc bài viết này, ngôn ngữ lập trình đã góp phần tạo nên đấy!

Một số ngôn ngữ thông dụng cho phát triển phần mềm: C, C++, Java, Python,…

Phát triển game

Hẳn có không ít bạn nam với ý định học lập trình để phát triển game đúng không? Nhưng tôi phải chia sẻ rằng: Lập trình game không hề dễ như bạn tưởng tượng đâu!

Một số ngôn ngữ thông dụng cho phát triển phần mềm: C, C++ và Java,…

Xây dựng trí tuệ nhân tạo

Với ngôn ngữ lập trình, các lập trình viên có thể biến máy móc vốn “vô tri vô giác” trở nên “thông minh” hơn qua từng ngày đấy!

Nếu bạn yêu thích trí tuệ nhân tạo, bạn có thể thử tìm hiểu thêm về: C++, Java và Python.

Phát triển cơ sở dữ liệu

Để có được một trí tuệ nhân tạo tốt nhất, người ta sẽ cần rất nhiều dữ liệu, để quản lý tốt được cơ sở dữ liệu sẽ cần những ngôn ngữ, phần mềm hỗ trợ tốt nhất cho cơ sở dữ liệu như: SQL, JavaScript và PHP…

Xây dựng web

Bạn đang đọc bài viết trên một website và website này được xây dựng từ những ngôn ngữ cơ bản như HTML, JavaScript và làm đẹp hơn bằng CSS.

Những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất

Ngôn ngữ lập trình Python

Python là một trong những ngôn ngữ mã nguồn mở thân thiện và được sử dụng nhiều bậc nhất! Được phát triển bởi Guido Van Rossum từ khoảng những năm 1990, Python thường được ứng dụng trong: Máy học – Machine learning, Trí tuệ nhân tạo – Artificial intelligence, Dữ liệu lớn – Big Data, và cả những ứng dụng thông thường, công nghệ robot…

Ưu điểm của Python

• Python rất dễ đọc, dễ học, dễ hiểu và dễ viết
• Có thể dễ dàng kết hợp với các ngôn ngữ lập trình khác như:C,C++, Java,…
• Python độc lập với nền tảng, bạn có thể viết ở một nơi và chạy trên một nền tảng khác.

Nhược điểm của Python

• Ngôn ngữ Python cần phải có một trình thông dịch. Vì thế, Python hoạt động chậm hơn so với các ngôn ngữ bậc trung như C, C++.
• Python không phù hợp để phát triển game và các ứng dụng trên di động

Ngôn ngữ lập trình C

ngôn ngữ lập trình C là một trong những ngôn ngữ lập trình máy tính thông dụng nhất! Dù là một ngôn ngữ bậc trung nhưng C vẫn giữ được tính đơn giản và linh hoạt cao. C được phát triển bởi Dennis M Ritchie vào năm 1972 và ngôn ngữ C được sử dụng để viết ra các: Trình biên dịch, trình soạn thảo văn bản, sử dụng cho các thiết bị mạng và rất nhiều ứng dụng khác nữa.

Ưu điểm của C

• C là một ngôn ngữ lập trình nhanh, mạnh mẽ và linh hoạt
• Có khả năng để thực hiện các phép tính cũng như các hoạt động toán học phức tạp
• Ngôn ngữ C là ngôn ngữ nền tảng và rất dễ học.

Nhược điểm của C

• Rất khó để tìm lỗi khi lập trình bằng C.
• C Không hỗ trợ các khái niệm cấp cấp như: tính trừu tượng, tính đa hình, các khái niệm để tạo hàm, hủy hàm…

Ngôn ngữ lập trình Java

Java là một ngôn ngữ lập trình được phát triển bởi tập đoàn Sun Microsystems vào năm 1995, hiện thuộc sở hữu của Oracle. Ngôn ngữ lập trình Java là một ngôn ngữ cao cấp, có tính an toàn cao, khả năng độc lập với nền tảng. Vì thế, Java được ứng dụng để phát triển các dịch vụ Ngân hàng, công nghệ, hệ điều hành Android, Big Data và rất nhiều ứng dụng khác.

Ưu điểm của Java

• Đa nhiệm, có khả năng thực hiện nhiều tác vụ cùng lúc
• Khả năng đa nền tảng
• ngôn ngữ Java dễ viết, dễ học, dễ sửa lỗi cùng như dễ biên dịch hơn các ngôn ngữ khác.
• Java an toàn hơn C vì không có khái niệm con trỏ.

Nhược điểm của Java

• Dù thường xuyên được cải tiến, nhưng Java ngốn bộ nhớ và chậm hơn C, C++

Ngôn ngữ lập trình PHP

PHP là một ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở được sử dụng trong các máy chủ và có khả năng mạnh mẽ trong việc quản lý các website tĩnh lẫn website động. Ngôn ngữ PHP được phát triển bởi Rasmus Laird vào năm 1994. Trong PHP, bạn còn có thể viết kết hợp với HTML, CSS và JavaScript để tạo thành 1 trang web đấy!

Ưu điểm của PHP

• PHP là một ngôn ngữ dễ sử dụng và có tính bảo mật rất cao
• Có nguồn thư viện khổng lồ
• Khả năng tương thích mạnh mẽ với các dịch vụ cloud
• Có thể chạy trên nhiều hệ điều hành khác nhau như: Windows, Mac OS lẫn Linux.

Nhược điểm của PHP

• Tuy mạnh mẽ, nhưng PHP lại rất khó để duy trì và không có khả năng xử lý cùng lúc lượng công việc lớn.

Ngôn ngữ lập trình JavaScript

JavaScript là một ngôn ngữ kịch bản – scripting language – có thể sử dụng có cả máy chủ và máy khách. Ngôn ngữ JavaScript được phát triển bởi Brendan Eich vào năm 1995 để sử dụng cho trình duyệt web Netscape Navigator. Không chỉ dừng lại tại đó, JavaScript có thể giúp các lập trình viên tạo ra những trang web sống động, sử dụng trong ứng dụng di động, game, đồ hoạ,…

Ưu điểm của JavaScript

• Sẽ giúp cho trang web của bạn trở nên đẹp hơn, mang tính tương tác cao hơn.
• Hỗ trợ giảm thời gian tải máy chủ
• Nhẹ, đơn giản và linh hoạt
• Rất để để học ngôn ngữ JavaScript

Nhược điểm của JavaScript

• Kém an toàn hơn những ngôn ngữ lập trình khác
• Không hỗ trợ đa kế thừa
• Hoạt động dựa trên trình duyệt.

Đến đây, hi vọng bạn đã có được những kiến thức bổ ích nhất về ngôn ngữ lập trình thông dụng, biết được những ngôn ngữ lập trình phổ biến được ứng dụng vào ngành, công việc gì. chúc bạn sẽ có được một lựa chọn đúng đắn để phát triển sự nghiệp lập trình viên của mình!

Bài viết có tham khảo từ trang chính thức của JavaScript, PHP, Python và Wikipedia.