Trên thế giới, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin đã thúc đẩy phát triển thương mại điện tử và các giao dịch thương mại hiện đại, góp phần tiết kiệm thời gian và chi phí của khách hàng.
Đáng chú ý, phải kể tới các đơn vị tiền ảo, mà nổi tiếng nhất và có giá trị nhất là Bitcoin. Bitcoin (hay còn gọi là BTC, XBT) theo định nghĩa của Wiki là một loại tiền tệ kỹ thuật số phân cấp dựa trên một mã nguồn mở và sử dụng giao thức Internet ngang hàng. Bitcoin được phát hành bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào.
Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu lịch sử tiền ảo, những cách người ta sử dụng để "đào" Bitcoin, và những vụ việc đình đám liên quan tới đồng tiền này.
Lịch sử tổng quát của Bitcoin
Vào năm 2008, trong bối cảnh vụ khủng hoảng nhà đất khiến nhiều nhà đầu tư phải đau đầu, và Cục Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ (FED) phải liên tục bơm tiền nhằm cứu trợ suy thoái kinh tế toàn cầu, người ta bắt đầu đặt ra các câu hỏi và đánh mất lòng tin vào đồng tiền do chính phủ ban hành.
Khi ấy, một khái niệm về tiền tệ mới có tên là "crypto currency" (tạm dịch là đồng tiền được mã hóa) đã xuất hiện, trong đó Bitcoin là ý tưởng đáng chú ý nhất. Điểm khác biệt của Bitcoin so với các đơn vị tiền ảo khác đó là sử dụng công nghệ khối chuỗi "Block Chain", hoạt động giống như một cuốn sổ công cộng liệt kê tất cả các giao dịch. Nếu muốn tìm hiểu về các giao dịch của bất kì địa chỉ bitcoin nào, bạn phải tìm trên blockchain, vì các thông tin không lưu trên địa chỉ bitcoin đó.
Tháng 8/2008, tên miền BITCOIN.ORG được đăng ký, và cách thức hoạt động của Bitcoin được công bố bởi Satoshi Nakamoto vào tháng 10.
Satoshi Nakamoto (rất có thể là một biệt danh) chính là người sáng lập ra đồng tiền ảo Bitcoin. Chúng ta không biết được danh tính thật sự của người này, mặc dù đã có nhiều phỏng đoán. Tất cả những gì người ta biết về Satoshi đó là một chuyên gia trong lĩnh vực mã hóa. Lần cuối cùng Satoshi đóng góp công sức phát triển Bitcoin là vào giữa năm 2010. Sau đó ông chuyền ngôi lại cho Gavin Andresen, hiện tại đang là developer trưởng của mạng lưới Bitcoin.
Satoshi Nakamoto cũng là người đã đào được block chứa Bitcoin đầu tiên, và được thưởng 50 Bitcoin. Block này được cộng đồng biết đến với tên gọi "Genesis Block" (block khởi nguồn).
Sang đến năm 2010, Bitcoin được giao dịch công khai với mức quy đổi 1000 BTC = 3 USD. Vào tháng 5/2010, Laszlo Hanyecz, một lập trình viên tại Florida, là người đầu tiên mua được một món hàng thật sự bằng đồng tiền ảo Bitcoin khi bỏ ra 10,000 Bitcoin để đổi lấy 2 hộp pizza giao đến tận nhà.
Tháng 7/2010, sàn MT. GOX mở cửa, nhanh chóng trở thành sàn giao dịch lớn nhất và được biết đến nhiều nhất trong cộng đồng Bitcoin. Cho đến hết năm 2010, giá trị của của thị trường Bitcoin đã vượt mức 1 triệu USD.
Bitcoin tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, và có giá trị vượt qua 1 tỷ USD vào năm 2013. Lúc bấy giờ, tỉ lệ quy đổi cho đồng tiền là 1 Bitcoin đổi 92 USD, và có khoảng 11 triệu đồng Bitcoin đang lưu hành.
"Đào" Bitcoin như thế nào?
Trước khi bắt đầu kiếm Bitcoin miễn phí hàng ngày, người dùng phải tạo một ví Bitcoin (là địa chỉ để bạn nhận Bitcoin trên mạng). Sau đó, bạn cần đăng ký các trang kiếm Bitcoin miễn phí trên Internet. Các trang cung cấp Bitcoin thường sẽ yêu cầu người dùng phải thực hiện một vài bước như: Đăng ký tài khoản, nhập Capcha, hình ảnh,...
Ngoài ra, có một điểm chung là tất cả các trang phát Bitcoin miễn phí này là có rất nhiều quảng cáo và bạn rất dễ click nhầm. Việc click nhầm vào quảng cáo từ thành viên mang lại tiền cho chủ website, và họ lấy số tiền kiếm được từ quảng cáo này để chi trả cho chúng ta.
Cao cấp hơn, các "chuyên gia đào Bitcoin" thậm chí sắm cả những cỗ máy PC "hàng khủng" lên tới hàng chục triệu đồng để phục vụ cho công tác của mình. Những chiếc máy tính có CPU và VGA mạnh mẽ sẽ được sử dụng để giải mã những thuật toán được xây dựng công phu của Bitcoin.
Vào thời điểm đồng Bitcoin "gây sốt", người ta có thể dễ dàng kiếm lại số tiền bỏ ra để đầu tư, cộng với tiền điện để giữ cho hệ thống chạy "suốt ngày đêm". Tuy nhiên càng về sau thì càng khó để kiếm được lãi.
Người dùng hạn hẹp về tài chính hơn thì có thể thuê những đám mây đào Bitcoin, hoặc đầu tư vào các sàn giao dịch Bitcoin, nhằm thu tiền lãi từ việc "mua rẻ bán đắt", rồi lại chuyển qua sàn khác.
Những lần Bitcoin khiến cộng đồng mạng "chao đảo"
Sau một thời gian dài phát triển, hệ thống giao dịch Bitcoin đã được hình thành một cách vững chắc nhờ kết nối thông tin qua mạng Internet, đồng thời thu hút sự tham gia của nhiều người, từ thế hệ trẻ như sinh viên, học sinh cho đến các nhà đầu tư mạo hiểm.
Tuy nhiên cũng giống như các đồng tiền khác, Bitcoin vẫn có thể bị hack, và thậm chí còn là mục tiêu tấn công ưa thích của nhiều tổ chức tin tặc qua mạng Internet.
Ngày 6/8/2010, một lỗ hổng lớn trong giao thức Bitcoin bị phát hiện khiến các giao dịch không được xác nhận hợp lệ trước khi được đưa vào Block Chain. Điều này dẫn đến tình trạng tạo ra vô số Bitcoins bất hợp lệ. Mức kỷ lục ghi nhận tại thời điểm bấy giờ là 184 tỷ đồng Bitcoin được tạo ra trong một giao dịch.
Hồi tháng 2/2014, hai sàn giao dịch Bitcoin hàng đầu thế giới đã liên tục gặp sự cố bảo mật chỉ trong 1 tuần lễ ngắn ngủi, đó là BitStamp và Mt.Gox. Kết quả là hai sàn này phải ngừng cho khách hàng rút tiền trước các sự cố về kỹ thuật trong thời gian chờ khắc phục. Giá Bitcoin lúc bấy giờ đã lao dốc mạnh xuống mức tương đương 831 USD, tức giảm hơn 30% so với năm trước đó.
Tháng 4 vừa qua, sàn giao dịch Bitcoin Shapeshift cũng đã bị hack và thông tin về vụ việc này vẫn được giữ bí mật. Trong tháng 5, sàn Gatecoin cũng tiết lộ đã bị hack với số tiền khoảng 2 triệu USD.
Mới đây nhất là sự cố hacker đánh cắp số Bitcoin có trị giá tương đương 65 triệu USD tại sàn giao dịch Hồng Kông vào đầu tháng 8, khiến nhiều sàn trên thế giới đã ngưng giao dịch khiến giá Bitcoin giảm mạnh.
Sự việc trên cũng ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường giao dịch Bitcoin tại Việt Nam, hàng ngàn khách hàng có nguy cơ thua lỗ nặng. Theo thông báo đã được phát đi, Bitfinex cho biết hacker đã tấn công vào hệ thống chính của Bitcoin và lấy đi 119.756 Bitcoin, tương đương hơn 65 triệu USD.
