Sơ lược về vú
Bầu vú gồm có các tuyến tạo sữa (gọi là tiểu thùy), các ống cực nhỏ dẫn sữa tới núm vú (gọi là tiểu quản), và mô mỡ.
Đa số trường hợp ung thư vú đều bắt đầu trong các tế bào niêm lót tiểu quản. Đó gọi là ung thư tiểu quản. Những trường hợp khác bắt đầu tại tế bào niêm lót tiểu thùy, và gọi là ung thư tiểu thùy. Phần còn lại bắt đầu từ những mô khác ở vú.
Ung thư vú giai bắt đầu từ đâu? Ung thư vú giai đoạn đầu như thế nào
Ung thư không chỉ là một loại bệnh. Có nhiều dạng ung thư. Nhưng mọi trường hợp ung thư đều bắt đầu khi một nhóm tế bào trong cơ thể tăng trưởng vượt ngoài tầm kiểm soát. Tế bào ung thư cứ tiếp tục tăng lên thêm và lấn át tế bào bình thường. Điều này khiến cho cơ thể khó hoạt động hiệu quả như thường lệ.
Ung thư có thể bắt đầu tại bất cứ chỗ nào trong cơ thể. Nơi bắt đầu có thể là vú, phổi, kết tràng, và kể cả máu. Ung thư bắt đầu ở vú được gọi là ung thư vú.
Ung thư vú di căn ra xương và các bộ phận khác xung quanh
Tế bào ung thư có thể lan rộng tới những bộ phận khác của cơ thể. Thí dụ: tế bào ung thư trong vú có thể đi vào xương và tăng trưởng tại đó. Khi tế bào ung thư lan rộng thì gọi là di căn.
Ung thư luôn luôn được đặt tên theo chỗ bắt đầu. Vì vậy, khi ung thư vú lan tới xương (hoặc bất cứ nơi nào khác) thì vẫn gọi là ung thư vú. Sẽ không gọi là ung thư xương, trừ khi bệnh bắt đầu tại xương.
Các giai đoạn của ung thư vú
Mỗi giai đoạn sẽ cho thấy dấu hiệu ung thư lan rộng thế nào và thành phần nào của cơ thể đã bị ung thư lan tới. Để biết giai đoạn bao gồm thủ tục giải phẫu để quyết định xem ung thư loại gì và ung thư có lan đến hạch bạch huyết hay không. Chữa trị có thể được đề nghị dựa trên giai đoạn của ung thư .
Các giai đoạn thường được mô tả theo thứ tự 0-4, những số nhỏ dùng để chỉ ung thư ở giai đoạn đầu. Một số giai đoạn được chia ra thành từng giai đoạn nhỏ hơn. Những giai đoạn nhỏ này được xác định bằng chữ cái. Ví dụ có một giai đoạn 3A và một giai đoạn 3B. Bệnh ở giai đoạn 3B nặng hơn ở giai đoạ n 3A.
Giai đoạ n ‘0’ của ung thư vú là ung thư tại chổ “chỗ ” (Carcinoma in-situ).
Khi ung thư bắt nguồn từ tuyến sữa thì được gọi là ung thư tuyến sữa. Khi ung thư bắt nguồn từ ống dẫn sữa thì được gọi là ung thư ống dẫn. Ung thư ống dẫn thường được chẩn đoán trong giai đoạn ‘0’. Hiện tại, chụp quang tuyế n vú có thể phát “hiện” được khoảng 30-40% bệnh ung thư ống dẫ n.
Giai đoạn 1 của bệnh ung thư vú là khi cục u còn dưới 2cm và chưa lan tràn ra ngoài vùng vú.
Giai đoạn 2 của bệnh ung thư vú có thể là một trong những trường hợp sau đây
Nhỏ hơn 2cm nhưng đã lan qua vài hạch bạch huyết ở vùng nách. Từ 2-5cm nhưng chưa lan qua hạch bạch huyết ở vùng nách.
Giai đoạn 3A của bệnh ung thư vú có thể ở một trong các trường hợp sau
Nhỏ hơn 5cm nhưng chưa lan qua hạch bạch huyết sâu ở vùng nách. Bằng hoặc lớn hơn 5cm và mới chỉ lan qua các hạch bạch huyết ở vùng nách.
Giai đoạn 3-B của bệnh ung thư vú có thể là một trong những trường hợp sau
Ung thư bao gồm da và vùng ngực. Ung thư đã lan tới hạch bạch huyết dọc theo bên trong vú và dọc theo xương vú. Ung thư đã lan tới hạch bạch huyết khác gần vú, xung quanh vùng xương đòn hoặc dưới cổ .
Ung thư giai đoạn 4 lan sang các bộ phận khác như xương, gan và não.
Những điều nên hỏi bác sĩ
- Tại sao bác sĩ nghĩ có lẽ tôi đã bị ung thư?
- Triệu chứng của tôi có thể do điều gì khác – chẳng phải là ung thư – gây ra không?
- Bác sĩ có thể viết rõ ra cho tôi biết loại ung thư mà ông/bà cho là tôi bị không?
- Kế tiếp là phải làm gì?
- Làm sao bác sĩ biết tôi có bị ung thư vú hay không?
Những thử nghiệm có thể sẽ thực hiện
Rọi khám vú là cách tốt nhất để sớm phát hiện ung thư vú. Nếu có điều gì hiện rõ trên hình rọi khám vú, hoặc nếu quý vị hay bác sĩ phát hiện cục u hoặc thay đổi khác ở vú của quý vị, thì sẽ thử nghiệm thêm.
Bác sĩ sẽ nêu các câu hỏi về sức khỏe của quý vị và khám tổng quát. Sẽ khám vú để tìm những thay đổi ở núm vú hoặc da vùng vú. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra hạch bạch huyết dưới nách và trên xương đòn của quý vị. Hạch bạch huyết sưng phù hay cứng có thể cho biết ung thư vú đã lan rộng. Nếu các dấu hiệu đều trỏ vào ung thư vú, thì sẽ thử nghiệm thêm. Sau đây là một vài thử nghiệm quý vị có thể phải trải qua
Rọi khám vú:
Thường dùng thể thức rọi khám để sớm phát hiện ung thư vú, nhưng cũng có thể sử dụng cách này để hiểu rõ thêm về bệnh trạng vú có thể có ở quý vị.
Rọi MRI:
MRI sử dụng sóng vô tuyến và nam châm cực mạnh – thay vì quang tuyến X – để tạo hình ảnh. Có thể dùng MRI để hiểu rõ thêm về kích thước ung thư và tìm bất cứ dạng ung thư nào khác tại vú.
Siêu âm vú:
Trong thử nghiệm này, một que nhỏ (đũa) sẽ di chuyển khắp vùng da của quý vị. Que này phát ra sóng âm và thu nhận tín hiệu phản hồi khi sóng dội lại từ các bộ phận nội tạng. Tín hiệu phản hồi được chuyển thành hình ảnh, và có thể xem trên màn ảnh vi tính.
Siêu âm không thay thế thể thức MRI, nhưng có thể giúp bác sĩ biết cục cộm là u nang hoặc ung bướu, và có thể gây ung thư hay không.
Rọi hình tiểu quản:
Đôi khi thử nghiệm này cũng giúp phát hiện nguyên nhân tạo thành dịch tiết ở núm vú. Muốn thực hiện thử nghiệm, bác sĩ sẽ đặt một ống nhựa rất mỏng vào tiểu quản ở núm vú. Một lượng nhỏ “chất màu” được cho vào tiểu quản. Chất này tạo đường nét hình dạng tiểu quản dưới quang tuyến X và cho thấy có ung bướu bên trong tiểu quản hay không.
Khám dịch tiết từ núm vú: Nếu có chất lỏng rỉ ra từ núm vú của quý vị thì sẽ gởi chút ít chất này tới phòng thí nghiệm (lab). Sẽ quan sát chất dịch dưới kính hiển vi để xem có bất cứ tế bào ung thư nào không.
Sinh thiết vú
- Khi sinh thiết, bác sĩ trích lấy một mẩu mô nhỏ để quan sát dưới kính hiển vi. Sẽ thực hiện sinh thiết khi thử nghiệm cho thấy có lẽ quý vị đã bị ung thư. Sinh thiết là cách duy nhất để biết chắc chắn quý vị có bị ung thư hay không.
- Có nhiều dạng sinh thiết. Nên hỏi bác sĩ xem quý vị cần làm loại nào. Mỗi dạng đều có những ưu điểm và nhược điểm. Lựa chọn dạng sử dụng còn tùy vào trường hợp riêng của quý vị.
- Đôi khi cần phải giải phẫu để cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần cục u. Điều này thường được thực hiện tại bệnh viện, và có gây tê tại chỗ. Nghĩa là quý vị vẫn còn tỉnh nhưng vú sẽ bị tê. Có thể cũng sẽ cho dược phẩm để làm quý vị thấy buồn ngủ.
Ăn uống như thế nào để ngăn ngừa ung thư vú
Ăn nhiều loại rau quả
Hầu hết các loại hoa quả tươi đều có đặc tính chống ung thư, do đó, cách tốt nhất là bạn nên ăn đủ các loại hoa quả khác nhau.
Ngoài ra, cách hấp thụ tốt nhất những dưỡng chất có trong hoa quả, rau xanh là bạn nấu chúng cùng với dầu ô-liu. Cải bó xôi và cải xoăn được xem có thể chống được nhiều loại bệnh tật nhất. Các loại rau củ khác như bông cải xanh, cà rốt, củ dền, cà chua và bí ngô đều giàu carotenoid, chất được cho có đặc tính chống ung thư.
Chọn hoa quả cẩn thận
Bạn cần thận trọng với loại hoa quả có hàm lượng calo cao. Thay vào đó, chỉ nên chọn hoa quả sậm màu vì chúng tốt hơn cho chế độ dinh dưỡng của bạn.
Bạn nên ăn nhiều nho đỏ, dâu tây, quả mâm xôi, đào. Bổ sung hoa quả trong bữa ăn sáng hằng ngày sẽ giúp bạn hấp thu hiệu quả các dưỡng chất từ hoa quả.
Ăn ngũ cốc
Ngũ cốc chứa chất xơ giúp kiểm soát cân nặng và giảm hàm lượng hormone sinh dục nữ oestrogen trong máu, qua đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Dùng dầu ô-liu
Dầu ô-liu nguyên chất được xem là sự lựa chọn tốt nhất cho việc nấu nướng. Thậm chí bạn có thể dùng dầu ô-liu để trộn rau xà lách…
Nguồn : Nhà thuốc võ lan phương
Tuấn Nguyễn 5 yrs
hay